سواد رسانه ای چیست؟( قسمت دوم)

سید خلیل حسینی خلیلی/ با توجه به اینکه در کشوركانادا افراد با پيشينه هاي قومي و زباني بسيار متفاوت زندگي مي كنند، پس در نتيجه يك پارچه كردن قوميت ها ي مختلف از ضروريات جدي برای دولت محسوب مي شود. از سويي ديگر، با توجه به این که از دهه 1950 فرهنگ آمريكايي در اين كشور به شدت گسترش يافته است، رشد اقتصادي و قدرت سياسي آمريكا، كانادا را به دريافت كننده فرهنگ اين كشور تبديل كرده و استان مرزي انتاريو را به صورت پنجره اي براي ورود فرهنگ آمريكايي به کشورکانادا درآورده است.
در چنين شرايطي براي دولت کانادا، حفظ هويت كانادايي و يك پارچه كردن قوميت هاي مختلف ضرورتي راهبردي يافته است. دولت تصميم گرفته است برای مهاجران این کشور، از فرصت آموزش زبان انگليسي براي يك پارچه كردن گروه هاي قومي متعدد استفاده كند.
سواد رسانه اي نيز در اين كشور با محتوايي بسيار متفاوت در كنار آموزش زبان انگليسي، تدريس مي شود . در برخي مدارس، به رويكردهاي مختلف نظري در حوزه سواد رسانه اي توجه مي شود و در پاره اي مدارس ديگر، با نمايش محصولات رسانه ايِ مختلف چگونگي نمايش هويت شهروندان كانادايي با چگونگي نمايش هويت شهروندان آمريكايي مقايسه مي شود.
تا سال 1980سواد رسانه اي در كشور ژاپن، ، به صورت بسيار مختصر و در مطالعات محدود پيگيري مي شد. از سال 1992، پس از ترجمه كتاب «سواد رسانه اي» در ژاپن اين مفهوم به صورت تازه تري وارد مطالعات رسانه اي اين كشور شد. چنان كه در سال 1999، انجمن ملي «سازمانهاي راديويي و تلويزيوني» توليد برنامه اي را براي آموزش سواد رسانه اي به كودكان آغاز كرد و «شوراي تحقيقات درباره سواد رسانه اي» نظامي را براي عملياتي كردن مفهوم سواد رسانه اي تدوين كرد. در سالهاي اخير نيز تلاش هاي بسياري براي آموزش سواد رسانه اي پيرامون رسانه هاي جديد مانند اينترنت، ماهواره و … صورت گرفته است.
نكته قابل توجه اين است كه بر خلاف كشور كانادا، ژاپن اين مفهوم را براي بررسي انتقادي فراورده هاي رسانه ا ي و نقد و تحليل واقعيت ايجاد شده از سوي رسانه ها به كار مي برد.اما کشور کانادا سواد رسانه اي را براي مقابله با فرهنگ آمريكايي و استحكام بخشي به هويت كانادايي استفاده مي كرد.
سواد رسانه اي در ايالات متحده آمريكا با یک روند كند آغاز شد. تا جایی که اصطلاحات سواد رسانه اي و آموزش رسانه اي در این کشور به صورت مترادف به كار برده مي شدند. و تنها در سالهاي اخير، در كنفرانس همكاري هاي بين المللي سواد رسانه اي در دهه 1990 تفاوت بين اين دو اصطلاح مورد بررسي قرار گرفت. که در اين كنفرانس سواد رسانه اي در اشكال مختلف، تعريف شد.
در برخي كشورهاي اروپايي به خصوص استراليا، موضوع آموزش رسانه اي از نگاه منتقدانه و خلاق بر محصولات رسانه اي تاكيد دارد و این کار با هدف توانمند كردن مخاطبان براي ايجاد تمايز بين ارزشهاي عمومي محصولات رسانه اي و ارزشها ي والاي فرهنگي است.
ادامه دارد